Нух пәйгамбәр тарихы

Бозыклык киң җәелеп, бөтен җирдә дә ширек гөнаһы таралгач, Аллаһы Тәгалә кешеләргә Үзенең тәүге рәсүле Нухны (галәйһиссәләм) җибәрә. Аның миссиясе кешеләрне бер Аллаһка гына гыйбадәт кылуга чакырудан гыйбарәт була.

Үз халкын дингә өндәгән чакта Нух пәйгамбәр нинди генә ысуллар кулланып карамый. «И халкым! Аллаһка гына гыйбадәт кылыгыз, сезнең өчен Аңардан башка илаһ юк бит! Дөреслектә, мин сез Бөек көндә җәзага тарырсыз дип борчылам»[1], – дип, Аллаһка буйсынырга теләмәгәннәргә әзерләнгән җәзалар хакында да искәртеп карый ул кешеләргә. «И халкым! Дөреслектә, мин сезнең өчен – үгет-нәсыйхәт бирүче. Аллаһка гыйбадәт кылыгыз, Аның (җәзасыннан) куркыгыз һәм миңа буйсыныгыз! (Шулчак) Ул гөнаһларыгызны ярлыкар һәм билгеле көнгә тиклем сезгә кичектерү бирер»[2], – дип, Аллаһтан курыккан кешеләрне ярлыкау, җәзадан котылу һәм олы әҗер әзерләнгәне хакында да хәбәр итә ул. Кешеләрне төнлә дә, көндез дә, ачык та, яшерен дә өнди Нух пәйгамбәр. Ләкин нәтиҗә булмый диярлек: күпләр үзләренең адашуларыннан һәм бозыклыгыннан баш тартырга теләми, сыннарга табынуын дәвам итә, Нухка карата дошманлыкларын белдереп кенә тора, аны рәнҗетә, куркыта, аңа ияргәннәрне кимсетә. Ахырда Нух Раббысына үзенең барлык аһ-зарын түгә: «Раббым! Мин халкымны төнлә һәм көндез (иманга) чакырдым, тик минем вәгазьләрем аларның (иманнан) качуын арттырды гына. Син аларны ярлыкасын дип мин аларны өндәгән саен, алар колакларына бармакларын тыкты һәм киемнәренә төренде. Алар каты торды һәм нык тәкәбберләнде. Аннан мин аларны өндәдем. Бөтен кеше алдында да мөрәҗәгать иттем, алар белән аулакта да сөйләштем. Мин аларга шулай дидем: “Раббыгыздан ярлыкау сорагыз, чөнки Ул – Бөтен гөнаһларны Гафу итүче. (Тәүбәгә килсәгез,) Ул сезгә күктән мул яңгырлар җибәрер, сезгә мал-мөлкәт һәм балалар белән ярдәм итәр, сезгә дип бакчалар һәм елгалар урнаштырыр...”»[3].

Гадәттә, пәйгамбәрләргә халыкның югары катлам кешеләре иң тәүгеләрдән булып буйсынудан баш тарта. Нух белән дә шул ук хәл була. Аның халкының аксөякләре аңа: «Дөреслектә, без синең ачык адашуда булуыңны күрәбез»[4], – ди. Ягъни ишетә дә, күрә дә алмаган, бернинди дә файда китермәгән сыннарны үз куллары белән уеп ясаган бу бозык адәмнәр пәйгамбәргә буйсынудан баш тартып кына калмый, ә аның үзен адашуда гаепли. Ул гына да түгел, аның адашуының һәркемгә дә ачык булуын билгеләп үтәләр. Нух аларга, әдәплелек саклап, болай дип җавап кайтара: «И халкым! Мин адашуда түгел. Киресенчә, мин – Галәмнәр Раббысының рәсүле. Мин сезгә Раббымның рисаләтен хәбәр итәм һәм сезгә ихлас киңәшләр бирәм. Мин Аллаһтан сез белмәгәнне беләм. Сезне искәртсен, сез тәкъвалы булып китсен һәм (Аллаһның) мәрхәмәтенә ирешсен дип, Раббыгызның искәртмәсе сезнең арагыздагы бер кеше аша килгәнгә ниңә сез гаҗәпләнәсез?»[5].

Икенче бер сүрәдә Нух халкы аксөякләренең киләсе сүзләре китерелә: «Синең безнең кебек үк кеше булуыңны күреп торабыз (ягъни Нухның фәрештә түгел икәнен әйтергә телиләр). Синең артыңнан әсәрләнеп (ягъни синең йогынтыңа бирелеп, уйлап та тормый) безнең арадагы иң мескен кешеләрнең генә ияргәнен дә күреп торабыз. (Иманга кайтканнан соң) сезнең безгә караганда өстенрәк булуыгызны исә без күрмибез. Киресенчә, без сезне ялганчыларга саныйбыз»[6]. Ягъни, алар фикеренчә, Нух урынына Аллаһ фәрештә җибәрергә тиеш була. Үзләренең көферлекләрен шул рәвешле аклап маташа алар. Ләкин нәкъ кеше генә кешеләргә рәсүл буларак җибәрелә ала. Башкача мөмкин дә түгел, чөнки кешеләр үзләре кебек кешеләрдән генә дингә өйрәнә ала. Пәйгамбәр артыннан тик иң мескен кешеләрнең генә иярүе дә аксөякләрнең көферлегенә тагы да бер сылтау була. Чынында исә Нух пәйгамбәрнең иярченнәре – үз халкының иң акыллы һәм иң кыю узаманнары! Алар хакыйкатьне кабул итә, югары катлам дип аталган һәм, Иблискә буйсынып, агач-ташларга табынган чынлап та мескен кешеләргә иярүдән баш тарта. Аксөякләр исә аларны нәрсә эшләгәннәрен үзләре дә аңламыйча Нух артыннан иярә дип уйлый. Ләкин алар шуны белми: ачык хакыйкать үзенә зирәк акылларны җәлеп итә, һәм хакыйкать озак фикерләүне таләп иткән яшерен серләргә охшамаган. Акыллы кешеләргә хакыйкатькә очрау гына җитә – алар шунда ук аны таный һәм кабул итә. Аксөякләрнең бу сүзләренә Нух пәйгамбәр: «И халкым! Мин сездән моның өчен (тәүхидкә чакырган өчен) байлык сорамыйм, чөнки Аллаһ кына мине бүләкләячәк»[7], – дип кенә җавап кайтара.

Нух пәйгамбәрнең үз халкы белән сүз көрәштерүе бик озак дәвам итә. «Без Нухны аның халкына җибәрдек, һәм ул алар арасында илле елдан тыш мең ел вакыт үткәрде...»[8], – диелә бу хакта Коръәндә. Ягъни ул тугыз йөз дә илле ел буена үз халкын хак дингә өндәү белән мәшгуль була. Шулай булуга карамастан, бик азлар гына иман китерә. Моннан бигрәк, кешеләр үзләренә алмашка килгән буынны Нухка һич кенә дә ышанмаска, аның белән көрәшергә үгетләп кенә тора. Ахырда Нух түзми, Аллаһка болай дип ялвара: «Әгәр Син боларны (җирдә) калдырсаң, алар (инде иман китергән) колларыңны юлдан яздырыр һәм гөнаһлы кяферләрне генә (нәсел итеп) калдырыр»[9].

Мөшрикләр, Нухның үз вәгазьләреннән баш тартырга, аларның нәфсесенә ирек куярга теләмәвен күреп, болай ди: «И Нух! Син безнең белән озак сүз көрәштердең инде. Әгәр дә син дөреслекне сөйләүчеләрдән икән, безгә вәгъдә иткән (җәзаны) китер!»[10]. Үз халкына тик изгелек кенә теләгән пәйгамбәр менә шундый сүзләр ишетә. Аның җавабы исә шулай була: «Дөреслектә, аны (җәзаны) сезгә, әгәр теләсә, Аллаһ Үзе китерер, һәм аны туктату көчегездән килмәс. Әгәр Аллаһ сезне адаштырырга теләгән икән, сезгә карата ихлас булсам да, минем үгет-нәсыйхәтләрем сезгә файда китермәс. Ул – сезнең Раббыгыз, һәм сез Аңа кайтарылачаксыз»[11].

[1] «Киртәләр», 7:59.

[2] «Нух», 71:2–4.

[3] «Нух», 71:5–12.

[4] «Киртәләр», 7:60.

[5] «Киртәләр», 7:61–63.

[6] «Һуд», 11:27.

[7] «Һуд», 11:29.

[8] «Үрмәкүч», 29:14.

[9] «Нух», 71:27.

[10] «Һуд», 11:32.

[11] «Һуд», 11:33-34.

Фото: Pixabay.