Ачу — шайтаннан

Кешене ачуланырга нәрсә мәҗбүр итә соң? — Аның сәбәпләре төрле һәм бик күп: үзен өстен санау, тәкәбберлек, башкалардан көлү, мәсхәрә итү, һәр­төрле тарткалашулар, үзеңә кагылмаган эшкә тыкшы­ну, шулай ук артык байлыкка, дәрәҗәгә омтылу.

Басынкы кеше дә ачуланырга мөмкин. Чөнки ачу килү сыйфаты кешегә тумыштан ук бирелә. Ул аның табигатенә салынган. Шулай булса да, кеше үзен аннан сакларга тиеш: кайвакыт ачу китерә торган сәбәпләргә якын бармыйча, кайвакыт ачуланмаска тырышып, кайвакыт ачуланса да, бөтен көче белән аны басарга тырышып. Моның өчен түбәндәге киңәш­ләрне тотарга кирәк:

«Әгузе»не әйтеп мәлгун шайтаннан Аплаһыга сыгынырга, ачуын баса белгән кешегә биреләчәк әҗер-савапларны искә төшерергә, эндәшмәскә, уты­рырга яки ятып торырга.

Бервакыт Пәйгамбәребез алдында ике кеше тарткалаша башлый, берсенең хәтта ачудан йөзе кызара, шунда Пәйгамбәребез аны күреп әйтә: «Әгәр ул, «Әгуузү билләәһи минәш-шәйтанир-раҗим» (Мәл­гун шайтаннан Аллаһыга сыенам) дигән сүзләрне әйтсә, әлбәттә, тынычланыр иде».

Аллаһы Тәгалә «Әгъраф» сүрәсенең 200нче аятендә әйткән:

Пәйгамбәребез салләллаһү галәйһи вә сәлләм әйткән:

Әгәр бер кеше ачуы чыкканда үзенең нәфесен басып, ачуын тыеп кала алса, анда сабырлык дигән күркәм холык барлыкка килә. Шул сабырлык ул кешегә гөнаһтан котылырга ярдәм итә.

Пәйгамбәребез салләллаһү галәйһи вә сәлләм әйткән:

Пәйгамбәребез янә әйткән:

Ачу күп вакытта кешенең үзе өчен үч алырга ом­тылудан туа, Аллаһ яки Аның дине өчен түгел. Әгәр Аллаһының дине өчен булса, ул вакыттагы ачу бүләк­кә лаек. Мәсәлән, Аллаһының дине мәсхәрә кылынса, хәрамнар эшләнсә, мөселманнарның хак-хокуклары аяк астына салып тапталса, аларның маллары, җаннары тартып алынса, бу вакытта ачулану гына түгел, бәлки көрәшергә кирәк. Пәйгамбәребез сал­ләллаһү галәйһи вә сәлләм шәригатькә каршы эш­ләрне күргәндә нык ачулана торган булган, һәм шул нәрсәне төзәтмичә тынычланмаган.

Нинди генә ачу булса да ул шайтаннан санала. Шуңа күрә, Пәйгамбәребез салләллаһү галәйһи вә сәлләм, гомумән, ачуланмаска кушкан. Мәсәлән, бер­вакыт аңа бер кеше килеп: «Миңа киңәш бир!» — ди. Пәйгамбәребез аңа: «Ачуланма», — дип киңәш бирә. Теге кеше янә башка төрле киңәш бирүен үтенсә дә, Рәсүлүллаһ аңа: «Ачуланма», — дигән киңәшне би­рүен дәвам итә.

Хасса бинт Рашид бине Габдуллаһ әл-Мәзәнинең "Коръән белән шифа табу" китабыннан.