Экстрасенс (3)

Әүфәт уянып күзләрен ачканда, Гөлия өйдә юк иде инде. Иртә белән аның күзенә күренергә оялгандыр, бәлки кайтып та киткәндер әле. Ул тиз генә торып урынын җыйды да, урамга чыкты. Өшкерүче йорты алдына халык җыелган иде инде. Гөлия генә анда күренмәде. Үзенең дә аның күзенә күренәсе килмәсә дә, хатын-кызлар арасыннан күзе аны зләде.

– Улым, кемне эзлисең? Без монда, – дигәч кенә һушына килеп әти-әнисенең хәлләрен сорашкан булды. Хәзер инде ул өшкерүчегә ничек чиратсыз гына күренү әмәлен белә иде.  Машинасыннан кирәге чыкса дип алган бер “ярты” аракысын пинжәгенең эчке кесәсенә тыгып, әнисен җитәкләп диярлек, капкадан эчкә үтте. Ачулы иде ул. Хатыннарның чәрелдәвенә карамыйча янкорма ишеген шакылдата башлады. Эчтә аларны каршы алырга теләүче юк кебек. Бераз көтеп торганнан соң, ул ишекне тартып карады. Әллә бикләнмәгән, әллә җепкә генә эләктерелгән булган, ишек җиңел ачылды. Әүфәт әнисен эчкә үткәреп, артыннан үзе кереп, ишекне ябып та куйды. Бәхетенә каршы, тыштагы шау-шуны ишетеп бугай, хуҗа үзе дә килеп чыкты. Нәкъ Гөлиягә сүрәтләгән кеше кебек, шешенгән, куллары калтырап тора. Бу адәмнең үзенә ярдәм кирәклеген аңлаган Әүфәт, кесәсеннән күчтәнәчен чыгарып аңарга тоттырды. Хуҗа күчтәнәчне эләктереп тиз генә чоланына кертеп куйды да,  Әүфәтнең әнисенә карады. Озак булашмады ул, әнисенең кулларын сыйпап, өскә карап нәрсәдер укынды да, уңга, сулга өчәр тапкыр төкеренеп куйды. Сеансны төгәлләп, ике кулының да бармакларын аерып, ике-өч тапкыр селтәп алды. Очкыннар гына күренмәде.

Әүфәт чыгып барганда, ишек төбенә җыелып өлгергән хатыннардан гафу үтенеп, әнисен алга үткәреп капкага таба атлады. Аның артыннан начар сүзләр кычкырып калган хатыннарга борылды:

– Башка чарам калмаган иде, кергәч үзегез аңларсыз, хәзер аңа хәл керергә тиеш, барыгызны да тиз-тиз генә кабул итәчәк!

Кайтыр юлда да тынычланалмады Әүфәт. Чарасызларны алдап яшәгән өшкерүче аның күз алдыннан китмәде. Кайчандыр кайбер кешеләрне терелтеп дан алган бу бәндә хәзер дәвалау сәләтен югалтса да, элекеге гадәте буенча, үзенең гомер азагына чаклы болай да бәхетсез кешеләрне алдап яшәргә мәҗбүр. Җиңел кәсепкә күнегеп, үзе дә, хатыны да эчәргә салышкан бу гаиләнең авылдашлары кебек тормыш көтәргә исәпләре булмаячак. Әти-әнисен туган авылларында калдырып, үзе яшәгән шәһәргә юл алгач та, Әүфәтне шул ук уйлар борчыды. Әнисе янында булмаса, ул бәндәнең  маңгаена тондырса да, гөнаһ алмас иде ул. Гөлияне искә төшергәч кенә бераз тынычлангандай булды.

Шәһәргә чаклы калган юлны аны уйлап кына үткәрде. Киләчәктә ана булу бәхетенә өметләнеп килгән яшь хатынның чарасыздан иренә хыянәт итүенә гаеплеме соң ул? Юк, юк, бу очраклы гына хәлгә охшамады аларның очрашуы. Күпне күргән, күпне ишеткән егет, үзенең билгесез ата булып калу мөмкинлеген дә исеннән чыгармады. Хәерлегә генә булсын, – дип уйлады ул.

Шушы вакыйгадан соң дистәдән артык еллар үтте. Инде Әүфәт оныткан да булыр иде, тик сирәк кенә күрәзәчеләр, имче әбиләр, өшкерүчеләр, халык дәвалаучылары турында сүз чыккан арада гына исенә төшереп ала. Өшкерүчегә барганын беркемгә дә сөйләмәде, кеше сөйләгәннәрне генә тыңлап, елмаеп, башын чайкап кына торды. Искә төшерерлек кешеләре дә калмады. Әти-әнисе күптән инде бер-бер артлы бакыйлыкка күчтеләр. Әүфәт ятим калса да, буйдак түгел иде инде. Яраткан хатыны белән ике малай үстерәләр, анысы тагын өченчегә дә авырлы. Кыз көтәләр. Кыз буласын белгәч, Әүфәтнең дә, хатыны Гайшәнең дә башлары күккә тиде. Тулы бәхет өчен аларга, туачак шушы бер кыз гына җитмәгән кебек. Декрет ялына чыгу белән, Әүфәт хатынын әти-әниләре янына бер-ике атнага авылга озатырга, шәһәрнең көньяк автовокзалына килде. Кирәкле авылга китә торган тукталышка шактый гына кеше җыелган иде инде. Хатынының сумкаларын аның янына китереп куйды да, автобус килгәнче читкәрәк китеп тартып алырга булды. Озак та үтми хатынының исенә нәрсәдер төште бугай,   аңа исеме белән дәшкәч, ун яшьләрдәге малай белән янындагы мөлаем гына хатын да, кинәт кенә тавыш килгән якка борылдылар. Аларны күреп торган Әүфәт аптырап калды. Малайның исеме дә Әүфәт микәнни, – дип уйлап, аның янындагы хатынга карап катып калды.

Бу Гөлия иде. Онытырлыкмы соң! Ул тагын да матурланып киткән кебек. Шулчак хатыны аңа якынырак килеп, колагына пышылтады:

– Күрәсеңме, сиңа карап торган малай, синең шул яшеңдәге фотосүрәтеңнең копиясе. Булса да булыр икән! Гөлиядән күзен алалмаган Әүфәт, шушы сүзләрдән соң гына малайга күз төшерде. Гөлия дә аны таныды, әлбәттә, тиз генә артына борылып басты. Алар гомер азагына чаклы очрашырга, сөйләшергә тиеш түгелләр иде бит. Инде икесе дә гаиләле кешеләр, алар арасында бернинди килешү булмаса да, бер-берсен яхшы аңлыйлар. Бу четерекле хәлдән ничек чыгарга уйлап торган Әүфәтне Гөлия үзе коткарды. Сумкаларын күтәреп, малаен үзе белән ияртеп, кинәт кенә таксилар торган якка омтылды. Каршыларына кулларын җәеп аларны туктатырга  тырышкан мәһабәт гәүдәле ир затын да этеп-төртеп алга атладылар. Әйе, аңлый Әүфәт Гөлияне, ни генә булмасын алар бу автобуска утырмаячаклар. Авызы ачык, төсе үзгәргән иренә аптырап Гайшә дә телгә килде:

 – Нәрсә булды сиңа, бер-берсенә охшаган кешеләр була инде, – дип Әүфәткә карап елмаеп куйды.

 – Юк, эш анда түгел, кинәт кенә косасы килә башлады, андый чакта авызны ачып тирән итеп тын алырга кушалар, – дип хатынын алдады. Читкәрәк китеп басты да, таксига утырып маташкан кешеләрне күзәтте. Бу аның баласы булырга тиешле малай белән беренче һәм соңгы тапкыр очрашуы иде. Гөлиянең ни өчен аңа Әүфәт исеме кушканын аңлап, авызын ачып, тирән генә тын алып, кузгалып киткән такси артыннан карап калды.

Әлиф ГАЛИМОВ,

Уфа районы.

Фото: ya-roditel.ru