Марат КӘБИРОВ. Ул. Повесть (5)

5

Күңелемә курку оялады.

Көннәрем кояшсыз, төннәр айсыз булып күренде. Кай­да гына булсам да, нәрсә генә эшләсәм дә, мин аның килеп-килеп чыгуын, һич югы, аваз салуын көттем. Ар­кама чебен кунганда да, йөрәгем алынып үрә сикерергә әзер идем. Эш кайгысы калмады, ярый әле электән язып та басылмый яткан әсәрләр бар иде, кесә саеккан чак­ларда, шулар ярдәмгә килде, югыйсә хатынның «Кеше ирләре әнә фәлән катлы йортлар сала, иномаркада җил­дерә, ә син...» дигән кара карашын көт тә тор инде. Ул моны теле белән әйтми инде, мондый уйларның, бәлки, башына кереп тә чыкканы юктыр, әмма матди хәлем хөртәя башлау белән, мин шул хакта уйлый, үземне хатын җилкәсендә яшәүче булдыксыз бәндә итеп тоюдан шүр­ли идем. Аннан соң хәләл җефет белән дә арага җил керә башлады. «Сөйгәнең белән куышта да оҗмах» дигән тәгъ­бир бар. Бәхәсләшмим. Куышта булып караган юк. Әм­ма мин шуны бик яхшы беләм, һәр мизгелең курку-калтыранудан торганда, йөрәгеңне учыңа йомарлап яшәгән­дә, мәхәббәт кайгысы калмый. Хәер, куркуның да төрле­се була. Кеше эштә хезмәт урынын югалтудан курка. Урамда кыйналудан яки таланудан, сугышта үлемнән, гарипләнүдән курка. Ләкин минем хәлнең болар белән бер уртаклыгы да юк, мин үземнең нәрсәдән курыкка­нымны да белмим, белгән хәлдә дә аны беркемгә дә аңла­та алмый идем. Ә аңлатырга маташып карасам, миннән көләрләр, сантыйга исәпләрләр иде.

Бар дөньяда мин ялгызым идем. Шул ук вакытта бө­тен дөньяда бер мин генә икәү идем.

Хәер, бер мин генә микән?.. Мондый курку белән яшәп, тиз арада акылдан шашарга да мөмкин иде. Һәм мин, бөтен кыюлыгымны туплап, психиатрга күренергә бул­дым. Гарьлеген гарьлектер инде дә, башка чараң юк.

Тик беркөнне шундый хәл булды. Күңелдәге авыр той­гыларны җилгәрергә теләп, урамда йөреп кердем дә лифт­тан төшеп фатир ишегенә килүгә, гаҗәпләнүдән катып калдым. Әллә ялгышып башка подъездга кердемме соң дип, тирә-ягыма күз салдым. Үзебезнеке. Барысы да элек­кечә: лифт ишегендәге шәрә кыз белән егет сурәте дә, стенадагы өч хәрефтән торган язу да һәрчактагы сыман балкып тора: «лох». Ялгыш кермәгәнмен. Әмма безнең ишек кенә юкка чыккан. Аны кай арададыр кирпеч бе­лән ямап, зәңгәрсу буяу белән буяп куйганнар.

Ул!

Мондый гайре табигый хәлләргә бары тик Ул гына сә­ләтле булырга мөмкин. Бу гади адәм балаларының ку­лыннан килми. Аның турында уйлауга, чәчләремнең үрә торуын сиздем. Димәк, Ул безнең бу фатирда яшәүгә кар­шы, димәк, күземә күренеп саташтырып җәфалавының сә­бәбе фәкать шунда гына. Мондый ачыштан ничектер җи­ңел булып китте. Әлеге афәттән котылу юлын тапкандай, юк, аннан инде тулысынча котылгандай тоелдым. Шунда стенада, ачкыч оясы урынындагы тишеккә күзем төште.

Мин кызыксынучан кеше, әмма ачкыч тишеге аша чүп җыеп йөри торган гадәтем юк. Шулай да бу юлы ниндидер көч мәҗбүр итте һәм мин стенадагы теге ти­шектән фатир эченә күз салдым һәм катып калдым. Нәрсәдер әйтергә, кычкырырга теләдем – тавыш чыкмады. Тавыш җепселләре дә, тәннең бөтен күзәнәкләре дә, уй­лар да ниндидер бер тылсым тәэсирендә хәрәкәтсез бу­лып калган иде.

Ә өй эчендә – хатыным белән мин. Дөресрәге, Ул. Алар нәрсә турындадыр бик бирелеп сөйләшәләр. Күзләрендә – сөю... юк, азгынлык очкыннары. Бераздан хатын назлы елмаеп куйды. Кулларын иңемә... юк, аның иңенә салды, һәм Ул да җавапсыз калмады, кочаклаштылар...

Көнчел кешемендер дип әйтә алмыйм, әмма мондый хәлдә тыныч кына кала алган ир-егетне күз алдына ки­терүе авыр. Мин бөтен булмышымны коршаулап алган тылсымны җиңеп, бар көчемә стенаны төйгечләп кычкырырга тотындым. Ләкин бернәрсә дә үзгәрмәде, бары тик кулларым гына канап күгәреп чыкты. Ахыр чиктә хәлдән таеп, мин идәнгә шуып төштем.

Баш очында каракучкыл болытлар йөзә һәм алар ара­сында миллионлаган төсләргә кереп меңәрләгән салават күпере уйный. Ләкин алар миннән, мин алардан ерак. Баш очында гына булса да, бу манзара бөтенләй башка дөньяда, аның миңа һичбер катнашы юк...

Кинәт Ул пәйда булды. Ерткыч булып аңа ташланасы идем, кузгалырлык көч тапмадым, тәнем дә, җаным да тоташ бушлыктан торган сыман тоелды. Күтәрелергә бу­лышып, Ул кулларын сузды.

– Шайтаныма олак!

Мин көч-хәл белән торып бастым. Бөтен ихтыярым­ны җыеп, йодрыкларымны йомарладым. Һәм кинәт ке­нә аның иягенә тондырдым. Жәлләп суккан чакларымда да, гадәттә, кеше һушсыз булып егыла иде, ә бу юлы мин йодрыгыма бөтен нәфрәтемне җыйдым һәм сөякләренең шыгырдап сынган тавышын ишетергә теләдем. Ләкин... Йодрыгым бушлыкны ертып үтте. Ә Ул, берни булма­гандай елмаеп минем артымда тора иде. Гаҗәпләнүдән күзләрем дүрт булды.

– Тынычлан, – диде Ул, ниндидер ягымлы тавыш белән. – Мин сиңа зыян салырга теләмим бит.

Мин ачкыч тишегеннән күргән хәлләрне искә төше­реп, йодрыкны тагын йомарлап куйдым. Бу аның игъти­барыннан читтә калмады.

– Син аны мин дип уйладыңмы? – диде Ул, елмая биреп. – Тик ул мин түгел. Анда сезнең үткәнегез. Кара әле менә, хәтереңә төшер.

Аның белән төчеләнеп торырга исәбем юк иде. Әмма ачкыч тишегенә күз салмыйча булдыра алмадым. Анда баягы күренеш дәвам итә иде... Һәм мин... Мин чынлап та искә төшердем... Бу теге әсәр өчен гонорар алган көн­дә булган иде бит.

Ләкин ни өчен?..

Мин шулай дип уйлап та бетермәдем, Ул телгә килде:

– Тынычлан син. Бары минем хакта гына уйлап көн­нәреңне бушка үткәрмә. Юкса гаиләң ишегенә дә, тор­мыш капкаңа да стена үсеп чыгар, ә син ачкыч тишеген­нән генә карап газапланырга мәҗбүр булырсың.

– Ләкин...

– Әйе, мондый хәлне беркем дә тыныч кына кабул итә алмас иде. Кем дә куркыр иде. Әмма син борчылма, мин сиңа зыян салыр өчен килмәдем.

– Кем соң син?

Ул дәшмәде.

– Син ни өчен килдең?

Ул дәшмәде.

– Үз двойникларын күргән кешеләр һәрвакыт бәлагә яки үлемгә очрыйлар...

Ул елмаеп куйды:

– Әйе, күп халыклар шулай уйлый. Тик барысы да түгел. Яһүдләр, мәсәлән, андыйларны әүлиялык сәләте­нә ия була, диләр.

Аның юк-бар сөйләп торуы минем ачуга тиде:

– Беренчедән, мин яһүд түгел...

Тик Ул ачуымны тулысынча чыгарып бетерергә ирек бирмәде, сүземне бүлдереп, фикеремне үзе дәвам итте:

– ...икенчедән, әүлия буласым килми. – Ьәм елма­еп куйды. – Син үзеңнең кемлегеңне үзең белмисең әле.

– Ә син... Син беләсеңме соң?

– Беләм.

– Әйт соң...

Ул бераз тын торды. Дәшсәм, барысын да бозып куяр­мын кебек иде.

Тынлык озакка сузылды.

– Әйт... – дип кабатладым мин.

– Юк!

– Әйт! Һич югы, үзеңнең кемлегеңне!

– Вакыты җиткәч белерсең.

– Вакыты кайчан җитә?

– Тиздән.

– Ничек тиздән?

– Бу гомердә.

– Бу гомердә?

– Әйе. Ә күпме вакыттан икәне үзеңнән тора.

Ул җитди иде.

Әмма мин дә шаян түгел идем.

– Син үзеңне акыллыга исәплисеңме?! – дип кызып киттем мин. – Әллә мине мәсхәрәләп маташуың шул­мы?! Ник ирләрчә ачык сөйләшмисең?! Әйт дөресен генә!

Шулчак кабыргама нәрсәдер килеп бәрелде. Мин дерт­ләп киттем. Һәм томан аша ниндидер фәрештәнең сүз­ләрен ишеттем:

– Кем белән талашып ятасың анда. Йокла!

Бу минем хатын иде.

– Шушында йоклыйммыни?! Ач ишекне!

Кинәт ул мине назлы кочаклап алды:

– Саташасың бит, җаным.

Мин тирә-якка күз йөгерттем. Караңгы.

Хатын торып утны яндырды. Аннан соң битләремнән уалап алды да елмаеп күзләремә карады:

– Уяндыңмы инде?! – Һәм утны сүндергәч, мине дә назлы итеп үз артыннан ияртеп караватка ауды. – Ә хәзер йокла.

Күргәннәрем бары тик төш кенә булып чыкты.

Таң атуга, күңелдәге курку хисе юкка чыккан иде ин­де. Мин үземне яңарып, чистарынып калган кебек той­дым. Хатынны назлап-кадерләп кенә эшкә озаттым, йо­кыдан торуына ук ашарына әзерләп куйгач, янында бөтерелеп кенә торгач, аның да кәефе күтәренке иде.

– Нәрсә булды сиңа?! – диде ул, елмаюлы иреннәрен үбешергә әзерләп. – Мондый чагыңны күптән күргән юк иде бит.

– Яңа әсәр туды, – дидем мин. – Утырып язасы гына бар.

Бу сүзем дөреслектән ерак түгел иде. Күңелдә кайна­ган бер хикәя күптән инде үз чиратын көтә, тик аны язарга моңа кадәр мөмкинлек булмады, көнең-төнең куркы­ныч көтеп үткәндә, әдәбият кайгысы түгел. Ә бүген... Бү­ген мин эшкә әзер идем.

Хатынны озату белән эш өстәле янына килеп утыр­дым. Һәм, машинканы көйләп, тартмадан кәгазьләр ал­дым. Һәм... Ул кәгазьләр чиста булырга тиеш иде. Әле анда нәрсәдер язылганын күреп аптырап киттем. Һәм укый башладым. Һәм... һәм гаҗәпләнүемнең чиге бул­мады. Бу мин әле утырып язарга уйлаган һәм нәкъ мин теләгәнчә язылган теге хикәя иде.

Фото: stroiteh-msk.ru